Δέλτα όπως Διδώ – Μικρασιατικές Μνήμες

Συγγραφέας: Μαριάννα Κουμαριανού
Εικονογράφηση: Φίλιππος Φωτιάδης
ISBN: 978-960-594-086-7
Ηλικία: 9+
Σελίδες: 168
Διαστάσεις: 13×18 εκ.

Κριτικές – Δημοσιεύματα

Τέτοια βιβλία χρειάζονται για να μην ξεχαστούν οι ιστορίες των ανθρώπων που χάθηκαν και εκείνων που σώθηκαν και μπόρεσαν να μεταφέρουν τις εμπειρίες τους, τις όμορφες και δυστυχώς τις άσχημες που επακολούθησαν. Είναι ένα βιβλίο γνωριμίας για όσους δεν γνωρίζουν την ιστορία και θέλουν να τη μάθουν, αλλά και όσων έχουν γνώση μα θέλουν να ξαναθυμηθούν.
Γιάννης Αντωνιάδης, bookfeed.gr

Θεωρώ πως δεν υπάρχει πιο κατάλληλη τάξη για να ξεκινήσει κανείς να μιλά για τη Μικρασιατική Καταστροφή από την Τετάρτη Δημοτικού. Τότε που τα παιδιά μαθαίνουν για τις ελληνικές αποικίες στην περιοχή της Μικράς Ασίας, γνωρίζουν τους Ίωνες και τον πολιτισμό τους, βλέπουν χάρτες της εποχής που πολύ διαφέρουν από εκείνους που κρέμονται στον τοίχο της τάξης τους. […] Μέσα από το βιβλίο της Μαριάννας Κουμαριανού «Δέλτα, όπως Διδώ – Μικρασιατικές μνήμες» χαρτογραφήσαμε τη Σμύρνη, ανακατευτήκαμε με τον κόσμο, συλλέξαμε μυρωδιές, ακούσματα, γεύσεις, συναισθήματα, φτιάξαμε χώρο μέσα μας για έναν τόπο οικείο.
Ελευθερία Καλούδη, kokkinialepou.gr

Η Μαριάννα Κουμαριανού, στο συγκεκριμένο της έργο, αναλαμβάνει να συστήσει στα παιδιά τη Μικρασία των αρχών του 20ού αιώνα, μέσα από τα μάτια της μικρής Διδώς, που όλα γύρω της φάνταζαν πολύχρωμο παιχνίδι. Ένα παιχνίδι που είχε τη μαγική ιδιότητα να σμίγει αρμονικά ανθρώπους με διαφορετική θρησκεία, καταγωγή και συνήθειες, αναδεικνύοντας την ομορφιά τους. Ο τρόπος της αυτός, σας ομολογώ, με μάγεψε. Ήταν τόσο ευρηματικός! Κι η επιλογή του υλικού της επίσης. Γιατί… ό,τι διαλέγει να μας χαρίσει από τη ζωή της Διδώς στο Αϊδίνι και τη Σμύρνη έχει τη γλύκα του σύκου και της σταφίδας! Εύφορη άλλωστε η Μικρασιάτικη γη κι ο αέρας της πάνωθέ της ευρωπαϊκός από του εξωτερικού τα μέρη! Ως και των… σπουργιτιών το «πέταγμα» διευκόλυνε… Γνώσεις, ιδέες, τρόποι, συνήθειες. όλα στα τραπέζι. Ήταν να μη θέλεις… κι απέ άμα ήθελες όλα τα μπορούσες… Τα όποια τρομαχτικά, τα δράματα κι οι τραγωδίες δεν ήταν παρά ψέματα, των παραμυθιών της ιστορίες. Με τα δάχτυλα σταυρό το ορκιζόταν η μικρή Διδώ στα παιδιά που την άκουγαν, για να μην κλαίνε. Ίσαμε που ήρθε η ώρα κι η στιγμή που αυτά έγιναν πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα όμως που η συγγραφέας δεν την αφήνει να σκιάσει το όνειρο. Αυτό που θέλει να μείνει και μένει είναι η δυνατότητα της συνύπαρξης, το θαύμα που συντελείται από την αποδοχή της διαφορετικότητας και τον σεβασμό. Μπορεί αυτό το θαύμα να τέλειωσε με τρόπο μελανό. Η ηρωίδα της όμως, η Διδώ, μπόρεσε και σώθηκε. Για να μας τα πει όλα αναλυτικά μέσα από τα δυο της έργα. «Ματωμένα χώματα», «Οι νεκροί περιμένουν».
Φωτεινή Μυλωνά

Το βιβλίο «Δέλτα όπως Διδώ – Μικρασιατικές Μνήμες» πραγματεύεται με πολύ όμορφο τρόπο την αγάπη για τη Σμύρνη πριν από την καταστροφή, μέσα από τη έξυπνη ματιά της συγγραφέως Μαριάννας Κουμαριανού. Είναι ένα ιδιαίτερο ανάγνωσμα αμιγώς λογοτεχνικό, σχεδόν ποιητικό. Και ενώ η ηρωίδα της αναπολεί την παλιά αίγλη της πόλης, νιώθεις ενεργά ότι συμμετέχεις στη ροή της ιστορίας. Οι εικόνες, μέσα από τις περιγραφές, ξεπετάγονται μπροστά στα μάτια σου και οι μυρωδιές διαχέονται στον αέρα ολοζώντανες. Η γλώσσα της πανέμορφη, γεμάτη ιδιωματισμούς και ντοπιολαλιές εκείνης της εποχής, σε ταξιδεύουν μαγικά. Η αφήγησή της εξαιρετική και η πρωτότυπη ιδέα σού γαληνεύει την ψυχή καθώς ρουφάς μια μια τις σελίδες του βιβλίου. Η Διδώ σε γεμίζει χρώματα και πολυτέλεια που άλλη δεν έχεις γνωρίσει και που εύχεσαι να γνώριζες έστω για μια στιγμή. Και ενώ δεν έχεις μνήμες εκείνης της εποχής, το ίδιο το κείμενο σου τις δημιουργεί χωρίς ίχνος βιασύνης, σε μια σημείο που δεν θέλεις να τελειώσεις την ιστορία. Η Μαριάννα Κουμαριανού είναι μια συγγραφέας που μπορεί να γράψει –κατά τη γνώμη μου– τα πάντα με πολύ μεγάλη επιτυχία. Έχει μια εξαιρετική λογοτεχνική ματιά που φαίνεται ολοκάθαρα μέσα από τα γραπτά της. Αγαπά πολύ την ιστορία, την ποίηση και φυσικά τα ίδια τα παιδιά. Αν και ίδια δασκάλα, η γραφή της δεν έχει ιδιαίτερο διδακτισμό. Αντιθέτως χαμηλώνει και καταφέρνει να «κοιτά» μέσα από το βλέμμα των μικρών αναγνωστών και αυτό την καθιστά μια ξεχωριστή πένα. Κάθε της βιβλίο είναι διαφορετικό και αυτό μας δείχνει ότι της αρέσουν οι συγγραφικές προκλήσεις των αρχικών ιδεών της. Το συγκεκριμένο ανάγνωσμα είναι ένα μικρό διαμαντάκι που θα πρέπει όλοι –κατά τη γνώμη μου– κάποια στιγμή να το αναζητήσουν και να το ξεφυλλίσουν. Όχι μόνο για τη γραφή, αλλά κυρίως για το ταξίδι που θα τους μείνει αξέχαστο. Τα σχέδια έγιναν από τον Φίλιππο Φωτιάδη, έναν ταλαντούχο αρχιτέκτονα και καλλιτέχνη που ανέδειξε το κείμενο εξαιρετικά και απόλυτα.
Μαριάννα Τεγογιάννη, kosvoice.gr

Η Μαριάννα Κουμαριανού, στο «Δέλτα όπως Διδώ», έγραψε με την προοπτική να ζωντανέψει τη Μικρασιάτισσα συγγραφέα, χρησιμοποιώντας ποικίλες ιστορικές πηγές-κείμενα, αποσπάσματα από ημερολόγια, περιστατικά της ζωής της, ενώ δεν παρέλειψε να την εικονογραφήσει με ζητήματα που αναφέρονται στο γενικό ιστορικό περιβάλλον μέσα στο οποίο κινήθηκε.
Μαρίζα Ντεκάστρο, oanagnostis.gr

«Δέλτα όπως Διδώ», οι αναμνήσεις να μας ξυπνούν από τη λήθη του σήμερα και να ανασταίνουν στην μνήμη μας ανθρώπους και τόπους, να μας μεταφέρουν μια ολόκληρη εποχή στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα των Μικρασιατών. Το βιβλίο της Μαριάννας Κουμαριανού «Δέλτα όπως Διδώ – Μικρασιατικές Μνήμες», με τα ασπρόμαυρα ατμοσφαιρικά σκίτσα του Φίλλιπου Φωτιάδη, έρχεται εκατό χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 να διαβαστεί στους μαθητές, διδάσκοντας τους μνήμες μιας ζωής στα Μικρασιατικά παράλια και θέλοντας να τους θυμίσει ότι εκείνη η εποχή υπήρξε, όπως και τα δεινά των ανθρώπων εκείνης της περιόδου. Μικρασιατική Καταστροφή, ξεριζωμός και κυνηγημένες ψυχές. Ο χρόνος δεν μπορεί και δεν πρέπει να σβήσει την Ιστορία, γιατί απλά όταν τα ανθρώπινα λάθη ξεχνιούνται, επαναλαμβάνονται.
Ζέτα Φλισκανοπούλου, alimoslive.gr

Διαβάζουμε και  μαζί περπατούμε στους δρόμους της ζηλευτής πόλης, ακούμε τους ήχους των κάρων, τις φωνές των πλανόδιων μικροπωλητών, τις μουσικές και τους καρσιλαμάδες, τα γέλια των γυναικών στο χαμάμ, στις χαρές του γάμου, στις μαγειρικές συνάξεις. Θαμπωνόμαστε από τα ηλιοβασιλέματα στην Προκυμαία, παρακολουθούμε τους Έλληνες αστούς να συναγωνίζονται σε κομψότητα και αρχοντιά, χανόμαστε μέσα στο μελίσσι των εθνοτήτων που κατοικούν στην πόλη. […] Η γλώσσα που χρησιμοποιεί η συγγραφέας, βαθιά δουλεμένη, ξομπλιαστή σαν μικρασιάτικος τσεβρές, κυλά αβίαστα και μας παρασύρει με τον ρυθμό της στη Σμύρνη της οικονομικής, κοινωνικής και εκπαιδευτικής ανάτασης. Η φωνή της Μαριάννας Κουμαριανού συναντά τη φωνή της Διδώς Σωτηρίου και με απόλυτο σεβασμό στην εμβληματική μορφή της καταγράφει όλα όσα έζησε πριν εκδιωχθεί από τη γη της Μικρασίας.
Λίνα Μουσιώνη, συγγραφέας, larissanet.gr

«Δέλτα όπως Διδώ», μια βουτιά χωρίς ανάσα στο μικρασιατικό σύμπαν της Διδώς Σωτηρίου. Με τις λέξεις να ξυπνούν μυρωδιές, αναμνήσεις, να ανασταίνουν τόπους και ανθρώπους. Λέξεις τόσο ζωντανές, λόγος που ρέει με τέτοια φυσικότητα που ξεχνάς πως δεν είναι δικές της… Ένα υπέροχο βιβλίο από τη Μαριάννα Κουμαριανού που μελέτησε πολύ πριν το γράψει που, με τη συνέπεια δεξιοτέχνη καλλιτέχνη, σμίλεψε κάθε λέξη, κάθε φράση, κάθε εικόνα. Μετά από αυτό διάβασα ξανά τα «Ματωμένα χώματα», σχεδόν με προ(σ)κάλεσε να το κάνω, κι αυτή τη φορά το διάβασα διαφορετικά από τις άλλες.
Βιβλιοδρόμιο

Η γλώσσα που χρησιμοποιεί η Μαριάννα Κουμαριανού είναι γεμάτη εικόνες, ολοζώντανες εικόνες που ορθώνονται μέσα από μνήμες και ανασηκώνουν όχι απλώς μια, δυο, πέντε πόλεις του μικρασιατικού ντουνιά, μα μια ολόκληρη εποχή έτσι όπως άνθισε στους τόπους εκείνους. Οι λέξεις της συγγραφέως διαθέτουν ισορροπία και θα έλεγα εκείνη την Καραγατσική απλότητα και αμεσότητα. Ενσωματώνει δεκάδες λέξεις της εποχής, ιδιωματισμούς, τοπωνύμια, δίχως να εκβιάζει τη θέση τους στην αφήγηση, πλησιάζοντας τους Μικρασιάτες του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα. Έτσι, παράγεται ένα κείμενο που ρέει με φυσικότητα και διαβάζεται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς λειτουργεί σαν ένα έντυπο ντοκιμαντέρ με λογοτεχνική γλώσσα, της οποίας η ποιότητα είναι εξίσου ενδιαφέρουσα και για ενήλικο κοινό. Υπό αυτήν την έννοια, δε θα ήταν παράξενο να πούμε ότι αυτό το βιβλίο, αλλά και όλη η σειρά Μικρές Ιστορίες για Μεγάλα Γεγονότα είναι διηλικιακά.
Απόστολος Πάππος, elniplex.com

Ένα παιδί αναπολεί τόσα όμορφα μέρη. Εκείνα που δεν θα μπορέσει να ξαναδεί. Το κορίτσι της ιστορίας του βιβλίου της Μαριάννας Κουμαριανού, έφυγε από το Αϊδίνι της Μικράς Ασίας για να εγκατασταθεί στο “Παρίσι του Λεβάντε”, όπως αποκαλούσαν τη Σμύρνη. Αναβιώνονται οι κοινότητες και οι συνοικίες από την Έφεσο, το Αϊβαλί και το Κορδελιό, το κοσμοπολίτικο Αϊδίνι, οι παραδοσιακές συντεχνίες, τα τυπογραφεία και όλες οι μνήμες που μαρτυρούν την έντονη κινητικότητα στις πόλεις από τα παράλια. Μέχρι εκείνη την μέρα… Το κορίτσι, που βλέπει με τα μάτια του τις ομορφιές αλλά και την καταστροφή της Σμύρνης, είναι η σημαντική εκπρόσωπος της ελληνικής πεζογραφίας, Διδώ Σωτηρίου.
Δείτε το δημοσίευμα εδώ.

Δελτία τύπου
Διαβάστε περισσότερα εδώ.