Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ

ISBN: 978-960-219-277-1
Σελίδες: 376
Διαστάσεις: 14×21 εκ.

Κριτικές – Δημοσιέυματα

“… Και ενώ σε όλα σχεδόν τα μυθιστορήματα της Ελένης Γκίκα υπάρχει η αγωνία του χρόνου, η αγωνία της ροής του χρόνου και της φθοράς, στο μυθιστόρημα αυτό ο χρόνος μοιάζει αφασικός, σαν να έχει ακυρωθεί από τις παρτιτούρες της μνήμης ή να έχει ξεχαστεί στις ξερολιθιές. “Πατέρα δεν ξέχασα, μάνα, είμαι εδώ, στην ξερολιθιά, σε κάθε ξερολιθιά, κι ακούω πάντα τον δικό μας Βάγκνερ, θα ξανάρθω, και η τιμωρία θα είναι πορφυρή”, θα πει ο Μιχαήλ Σεμπάστιαν στην αρχή, όταν επιστρέφει για την τιμωρία”.
Μαρία Λαμπαδαρίδου- Πόθου – Περιοδικό Κλεψύδρα

Γιούλη Τσακάλου για το antiepilogou.gr

Αγγέλα Γαβρίλη για το katerinadestapa.blogspot.gr

Λέσχη Ανάγνωσης του ” Degas “

Ξεκίνησα πολλές φορές να γράψω τις σκέψεις μου γι’ αυτό το βιβλίο.

Γράψε, σβήσε, συμπλήρωσε, κόψε, αποφάσισα να μην τ’ αγγίξω, ως περιγραφή της υπόθεσης.

Το έκαναν άλλωστε, τόσο καλά, εκείνοι που ξέρουν να τα βάζουν στην σειρά, με λίγα λόγια, να τα εξηγούν, να τα “μεταφράζουν”, να τα κρίνουν, να τα επαινούν.

Εγώ, εκείνα που θα μπορούσα να πω με απλά λόγια και βάση των “δυνατοτήτων” μου, είναι ότι η Ελένη Γκίκα είναι καθαρά ερωτική συγγραφέας, κι αν με κάνει να απορώ σε κάτι, είναι το ταλέντο της να βρίσκει τον τρόπο, να ανακατεύει αλλιώς τις λέξεις, αλλιώς τις γυναίκες, αλλιώς τα ονόματα, αλλιώς τους χώρους και τους χρόνους.

Μια απλή έννοια και φράση μπορεί να την υμνήσει, να την κάνει ποίηση, την ίδια φράση στην επόμενη γραμμή, η ίδια, μπορεί να την απορρίψει, να την θάψει, με τα ίδια της τα χέρια.

Δίκοπο μαχαίρι η γραφή της. Πού σε πονεί και που σε σφάζει; Μπορεί η ίδια (και οι ηρωίδες της) να γίνει κομματάκια χίλια, σε χίλιους ρόλους.

Από γυναίκα ερωτική, σε γυναίκα που υπομένει, σε γυναίκα που επιμένει, σε γυναίκα που διεκδικεί, σε γυναίκα με θέλω ή πρέπει, σε μάνα που θυσιάζεται για τα παιδιά της, που νοιάζεται γι’ αυτά, μα και για τα παιδιά των άλλων. Μπορεί να γίνει η ίδια παιδί, να παίξει μαζί τους, μα μπορεί να κλάψει και σαν παιδί, γιατί στερήθηκε ένα παραπάνω χάδι της μαμάς της. Μπορεί να ‘ρθει στη θέση του μπαμπά, ακόμα να γίνει κι άντρας, μπορεί να γίνει κούκλα, λουλούδι, ακόμα και χαρτί. Μπορεί να κάνει φίλο έναν μυθοστορηματικό ήρωα αγαπημένου της συγγραφέα και να ζευγαρώσει μαζί του στο χαρτί, κάνοντας πολλά παιδάκια ήρωες.

Μπορεί να τρέξει, μα αργά, “σαν κυρία”, όπως της έμαθε η μαμά της.

Μπορεί, μπορεί, πολλά μπορεί, μα δε μπορεί να γράψει στον δρόμο, γιατί, έτσι, “δεν κάνουν οι κυρίες”, όπως πάλι, της έμαθε η μαμά της!

Τι να πω; Μ’ έχει εκπλήξει αυτή η γυναίκα! Μπορεί να την πετύχω στο Φείσμπουκ, μπορεί στο μπλογκ, μπορεί στα βιβλία της, μπορεί στις παρουσιάσεις των βιβλίων της, μα και των φίλων της, μπορεί στη εφημερίδα Έθνος, μπορεί σε κάποιο σχολείο, να διαβάζει παραμύθια της στα παιδιά, μπορεί ακόμα και στην κουζίνα μου, να μου κάνει κι εμένα ματλέν!

Τι να πω; Να την έχει ο Θεός καλά, να της δίνει ότι την ευχαριστεί, ότι της δίνει ζωή!

Εγώ, ότι κι αν πω, περισσεύει!

Κατερίνα Δεστάπα

Πολυεπίπεδο μυθιστόρημα Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ, ενώνει και συγχέει το πραγματικό με το πλαστό, το φανταστικό, διατρέχει και ξεκλειδώνει, χωρίς να απογυμνώνει από το μύθο τους, σελίδες λογοτεχνικές, παρτιτούρες, μας ταξιδεύει στο εδώ και στο εκεί, σ’ αυτό που φοβόμαστε να αντικρίσουμε, στον άλλο μας εαυτό, αυτόν τον οικείο και συγχρόνως άγνωστο.

Χρύσα Σπυροπούλου

«Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» είναι ένα ευφάνταστο, στοχαστικό βιβλίο γραμμένο σε γλώσσα ποιητική, συμβολική, με εικόνες που παρά τη σκοτεινότητα τους κρύβουν πίσω τους φως και καλαισθησία, αναδεικνύοντας και πάλι το αιώνιο δίπολο της ζωής: τον έρωτα και τον θάνατο μόνο που στο συγκεκριμένο βιβλίο εμφανίζονται μαζί με δυο νέους συμπρωταγωνιστές: τη Νέμεση και το Χρέος.

Πέρσα Κουμούτση

«Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» είναι ένα μυθιστόρημα που υπερβαίνει τη συμβατικότητα της ρεαλιστικής αφήγησης και αποκαλύπτει τον συλλογικό χώρο της ονειρικής φαντασίας μέσα στην οποία υπάρχουν οι πιο σημαντικές αλήθειες μας. Ένα μυθιστόρημα υψηλής αισθητικής για απαιτητικούς αναγνώστες.

Πωλίνα Γουρδέα, bookbar.gr

«Σύγχρονη ιστορία μυστηρίου, με μια σειρά φόνων –ο πρώτος τον καιρό του Εμφυλίου– που χαράζουν μια γραμμή αίματος μέχρι σήμερα͘͘ ευρηματική αφήγηση, που αφήνει στον αναγνώστη περιθώριο να συμπληρώσει τα σκόπιμα κενά» Γ. Κορδομενίδης, Εντευκτήριο, τχ.101

Φόνοι σε αρχαιολογικούς χώρους με παρτιτούρες – δώρα στον κάθε νεκρό, μάσκες και μαριονέτες, ο Μπόρχες, ανακαίνιση οικογενειακών ερειπίων, η διαχρονικότητα του εμφυλίου, ένας θύτης που …ερωτεύεται το θύμα του,ένα αλλόκοτο διαδικτυακό ζευγάρι. Σύνθετο, γοητευτικό βιβλίο μυστηρίου, ως συνισταμένη πολλών λογοτεχνικών ειδών. στις «Ψηφίδες του Νοέμβρη» Athens Voice σελ. 20, Δημήτρης Φύσσας

Το βιβλίο της Ελένης Γκίκα «Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» διαβάζεται συλλαβιστά, αργά, απολαυστικά. Δεν μπορείς να διαβείς και να προσπεράσεις καμιά λέξη, καμιά πρόταση αβασάνιστα, γιατί από κάτω υπάρχουν άλλες λέξεις, άλλες προτάσεις, φυγαδεύουν άλλες σκέψεις που κάνουν μια άλλη ιστορία.

Βασίλης Μόσχης, Ολύμπιο Βήμα 

Η ιστορία του έργου κινείται μέσα στη σφαίρα του μυστηρίου, του αστυνομικού, του νουάρ. Νεκρομαντεία, αρχαία θέατρα, μια σειρά μυστήριων φόνων, δολοφόνοι που τα ίχνη που αφήνουν πίσω τους είναι μουσικές παρτιτούρες, νότες που αναμειγνύονται με την εκδίκηση, μια εκδίκηση που διατρέχει δυο ολόκληρες γενιές κι ένα Μπολερό, που δεν είναι του Ραβέλ αλλά ένα παγωτό σοκολάτα πλέκουν ένα γαϊτανάκι αναμνήσεων και συναισθημάτων, βιωμάτων και αληθειών που όταν ξεδιπλωθεί θα αφήσει να φανούν σε όλους μας οι αδυναμίες, τα πάθη και η μοναξιά που βιώσαμε, συναισθήματα βαθιά καταχωνιασμένα μέσα μας, όλα όσα μας όρισαν και καθόρισαν το μέλλον μας, όλα όσα με οδυνηρό ή ηδονικό τρόπο έγιναν βιώματα και εμπειρίες.

Τέσυ Μπάιλα, Culturenow.gr 

Μνήμες και βιώματα παιδικά –συλλογικά ίσως−, ιστορίες παλιές και καινούργιες, συναισθήματα δυνατά, φόβοι και αγωνίες, αγάπες, οι μοναξιές του κόσμου, τα τραγούδια του κόσμου, εμμονές και αντιστάσεις, όλα συνθέτουν μια γραφή άκρως ποιητική για να δηλωθούν αλήθειες πανανθρώπινες, αυτές που μερικές φορές είναι κλειδωμένες βαθιά μέσα μας.

Αρετή Κολλάτου, diastixo.gr 

Πολύ πρωτότυπο τίτλο χρησιμοποιεί η Ελένη Γκίκα για να περιγράψει αυτό το μυθιστόρημά της. Ένα μυθιστόρημα που κινείται στο χώρο του νουάρ, με αρκετές βιβλιοφιλικές και μουσικές προεκτάσεις που μας δίνουν ανάγλυφα τη βαθιά παιδεία που διαθέτει η συγγραφέας. Το μυθιστόρημα δονείται από μια εσωτερικότητα, με προεκτάσεις σε παλαιότερες εποχές, με μοιραίες συναντήσεις και αλλόκοτους φόνους, κατά τη διάρκεια των οποίων ο δολοφόνος αφήνει πίσω του μουσικές παρτιτούρες. Και μένει το ερώτημα αν όντως το μπολερό ήταν του Ραβέλ. Θα πρέπει κάποιος να απολαύσει αυτό το δυνατό βιβλίο για να φτάσει στην απάντηση.

akamas.wordpress 

Και αυτό επίσης είναι ένα βιβλίο scriptible (για να χρησιμοποιήσω την προσφιλή μου διάκριση που κάνει ο Ρολάν Μπαρτ, χωρίζοντας τα βιβλία σε scriptibles και lisibles), ένα βιβλίο πάνω στο οποίο πρέπει να διαλογιστείς, ένα βιβλίο του οποίου πρέπει να συμπληρώσεις τα αφηγηματικά κενά, ένα βιβλίο τελικά το οποίο «συγγράφεις» με τη συγγραφέα κατά την πορεία της ανάγνωσης.

Μπάμπης Δερμιτζάκης, Λέξημα 

«Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» είναι ένα βιβλίο σε γλώσσα ποιητική, με εικόνες ομορφιάς σκοτεινιασμένης, χτισμένο με διακειμενικές αναφορές όχι προς επίδειξη γνώσεων (αδιανόητο για την ποιότητα της Ελένης Γκίκα), αλλά ως αντικαταστάτες των διαλόγων των ηρώων: αφηγούνται την ιστορία τους μέσα από τα λόγια άλλων. Αλλά και μέσα από σιωπές εγκυμονούσες τις αλήθειες που ο λόγος δεν αντέχει… Και μέσα από σύμβολα, τόσα πολλά που φτιάχνουν μια καινούρια γλώσσα: σε αυτό το μυθιστόρημα, πράγματι, η συγγραφέας δημιουργεί μια νέα γλώσσα ή ίσως επαναφέρει στη ζωή μια νεκρή γλώσσα. Στην αρχή σε παραξενεύει, έπειτα ακούγεται όλο και περισσότερο οικεία… Και μετά θυμάσαι ότι τη μίλαγες σε άλλες εποχές, σε άλλες ζωές, με νεκρούς προγόνους.

Αγγέλα Γαβρίλη, diavasame.gr 

Το Μπολερό εν τέλει είναι του Ραβέλ, έστω κι αν μια παρτιτούρα του συνοδεύει ένα πτώμα… Και η Ελένη Γκίκα είναι η μυθιστοριογράφος η οποία υφαίνει έναν μύθο με ιδιαίτερη σχολαστικότητα, χρησιμοποιώντας ευφάνταστα τόσο τον Μπόρχες, όσο και τον ιδιόμορφο κόσμο της κλασικής μουσικής, προκειμένου ν’ αναδείξει το τυχαίο σε σημαντικό και να αποκαλύψει ότι συχνά οι ζωές μας επηρεάζονται τα μέγιστα από το παρελθόν που μας κληροδοτείται. Επιλέγοντας τον συμβολισμό, δίνει τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα στους πρωταγωνιστές, αφήνοντας σ’ έναν κάπως θολό ορίζοντα πρόσωπα και πράξεις του παρελθόντος που ποτέ δεν έγιναν παρελθόν. Το σημαντικό για το νέο βιβλίο της Γκίκα είναι ότι χρησιμοποιεί τις σιωπές ως καταστάσεις αφήγησης. Μέσα από σιωπές αναβιώνουν τα γεγονότα και μέσα από τις σιωπές προσεγγίζουν το ανέφικτο οι συνειδήσεις. Ο αναγνώστης ξεδιπλώνει σελίδες ποίησης και φιλοσοφίας, καθώς αναγκάζεται να ακολουθεί τα γεγονότα αφουγκραζόμενος τις υπερβατικές ανησυχίες των πρωταγωνιστών.

Άγγελος Πετρουλάκης, συγγραφέας

Τέσυ Μπάιλα, Το μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ, www.culturenow.gr, 7.10.2013

Αρετή Κολλάτου, Το μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ, diastixo.gr, 18.9.2013

Μπάμπης Δερμιτζάκης, Η Ελένη Γκίκα φλερτάρει με το αστυνομικό στο τελευταίο της μυθιστόρημα, www.lexima.gr, 28.7.2013

Αγγέλα Γαβρίλη, Ένα θρίλερ από βιβλία, χώμα και μουσική, www.diavasame.gr, Ιούλιος 2013